HƯƠNG VỊ CẦN THƠ, Có gì ngon?
Ngô Cẩm Hồng
" Cần Thơ gạo trắng nước trong,
Ai đi đến đó lòng không muốn về...."
Câu hát mộc mạc của người Cần thơ đã để lại trong lòng du khách nổi vấn vương khi đã một lần ghé thăm. Ngoài những khu du lịch ấn tượng, rồi được thường thức những món ăn rất Nam Bộ như : Bánh tầm, Bánh mặn, Bánh xèo...và những bửa cơm đạm bạc quê mùa ở miệt Tân Quới, Tân Lược hay Ô môn, Phụng Hiệp, vẫn không sao quên được hương vị đậm đà của một món ăn truyền thống cho đủ mọi vùng, mọi nơi có cách chế biến khác nhau. Tôi muốn nói đến món ăn Nam Bộ "Canh chua, cá lóc kho tiêu'".
Ôi ! Cho dù di tản nơi đâu khi trở về quê nhà, bửa cơm đầu tiên, Má của chúng ta thường nấu món ăn này để chiêu đải cả nhà, hoặc hôm nào có khách đến thăm, bửa trưa cũng lại là : "Canh chua, cá kho tộ".
Tuy có mấy từ, nhưng thật ra chẳng đơn giản tí nào,bởi vì nếu nói đến cái chua của món canh, khi chế biến ta cũng có thể dùng Chanh, giấm, me, trái bần, trái hạnh....rồi nấu cùng Cá Lóc, Cá Rô, Thát lát hay con Lươn....để nó được mang tên: canh Chua Lươn , canh chua Cá, và mỗi món canh đều có riêng một cách chế biến, phối hợp cho hợp lý với những phụ liệu tùy theo tiết tấu của nó....
Canh chua Lươn phải có bắp chuối xắt sợi, sả, ớt và chút xíu tương hột bấm nhuyển. Canh chua Cá Lóc truyền thống thì có cà tô mát, giá, bạc hà, đậu bắp....Đặc biệt là phải đi đôi với cá kho tiêu thật cay, nấu với loại cá nào, thì lúc kho cũng là loài cá đó. Món canh chua Lươn, dđ đôi với Lươn xào sả ớt vừa mặn mà, vừa xít xoa cay cay và thơm lựng mùi sả.
Má tôi là một người phụ nử rất Nam Bộ, luôn châm chút cho gia đình từng bửa ăn, cho nên ngay từ nhỏ tôi đã rất ấn tượng về món : Canh chua ,Cá kho tộ ....
Cá lóc kho tiêu
Cá Lóc phải là loại Cá đồng no tròn, làm thật sạch, đầu và đuôi cá nấu canh, còn thân thì xắt khoanh ướp với nước mắm, nước màu, đường, tiêu, tỏi, bột ngọt....( không ướp muối), nếu kho với nồi đất thì " tuyệt cú mèo", nhất là khi cá đã thành phẩm, tắt lửa rồi mà nó vẫn còn sôi "sì sụp ",...." rưới " thêm một muổng tỏi phi mở, cái mùi thơm thơm của các gia vị được tổng hợp lại không sao tả được, nhìn vào cái o cá kho có màu vàng sóng sánh, nhưng khúc cá bóng lưởng vì nước mắm đã được sánh lại trông thật hấp dẩn, " rắc" lên chút xíu tiêu xay nhuyển để không còn cách nhận ra mùi tanh của Cá.
Canh chua cá lóc
Bây giờ cái nồi nước bên bếp kia đã bắt đầu sôi, nêm me, muối ,đường ...cho có vị chua ngọt chấp nhận được ( không xài bột ngọt), rồi cho đầu và đuôi cá vào, kế đến bạc hà, cà, giá, cho thêm chút xíu nước mắm rồi tắt lửa.....Cho canh ra tô, thêm ngò gai, ngò om, vài khoanh ớt và nửa muổng tỏi phi mở......
Rồi cơm nóng, Cá Lóc kho tiêu và tô canh nóng hổi với dĩa nước mắm nguyên chất được dọn ra, cho ta bửa cơm ngon, đầy ấp hương vị quê nhà.
Còn những ngày trong năm, ở chổ thường bày bán những món bánh rất đơn giản, mà Cần Thơ quê tôi đã có từ lâu, vừa ngon vừa rẻ mà cũng dễ làm nữa. Cái tên " Bánh Cúng " là loại bánh bột, chế biến từ bột gạo có pha nước cốt dừa, và một ít muối, về thao tác thực hiện thi mấy dì ở miệt vườn làm nhanh lắm. Cuốn lá chuối thành ống rồi đổ bột vào, cột hai đầu lại, cho vào nồi gọi là luộc bánh, khoảng 15 phút là bánh chín. Để nguội, mở lá chuối ra, nó sẽ có màu trắng đẹp, bên ngoài có màu rêu ẩn lên, ăn vào thoáng thơm mùi lá, mùi nước cốt dừa,,,,,càng thêm hấp dẩn !!!
Bánh Cúng
Còn "Bánh Ít, Bánh Tét ", thật ra quá quen thuộc với mọi ngừơi, cách chế biến cũng khác nhau cho mỗi loại bánh và thêm bớt gia vị tùy theo kinh nghiệm của mình....
Bánh Tét Cần Thơ
Tôi cũng xin giới thiệu về món bánh rất bình dân, ngon miệng mà khi đã biết thực hiện rồi, các bạn sẽ cảm thấy thích thú, chiêu đải bạn bè bằng đôi tay vàng của mình....Đây là món "Bánh ít trần" nó không bao bọc bằng lá chuối phía ngoài, mà chỉ hấp hay luộc, tùy theo điều kiện của mọi người. Bột bánh là loại bột nếp được xay mịn, nhồi với nước dảo dừa cho vừa tay nắn, còn nhân thì sẽ là đậu xanh nấu chín, hay nhân dừa xào đường, được vò tròn, rồi bọc bột bên ngoài, luộc chín....Khi chín bột sẽ trong vắt, dẻo, vớt ra, rồi thoa lên một lớp mở hành, ăn với nước mắm chua ngọt, dưa chua, một ít rau giá, cho thêm nước cốt dừa....Ô! Cái dẻo của bột bánh, vị cay của nước mắm, thơm thơm mùi rau giá, cái gánh hàng rong của Cô Ba đầu xóm với nụ cười thân thiện, thì thật là đông khách.
Bánh Ít trần nhân tôm thịt
Còn món "Bánh Bò nước cốt dừa " được bày bán chung với bánh Chuối. Cả hai đều làm bằng bột gạo, nhưng bánh Bò thì nhồi bột với nước cơm rượu,, nước đường phải âm ám khi nhồi bột, ủ và đợi bột "dậy" lên, có nghĩa là bột có những cái bong bóng nhỏ nổi lên trên mặt mới cho vào khuôn hấp chín. Riêng về bánh Chuối, sẽ là chuối Xiêm xắt khoanh, pha với bột gạo, cho thêm một ít muối, đường, lót lá chuối lên xửng, cho bột vào xửng hấp khoảng 15 phút là bánh chín. Cả hai loại bánh này đều ăn với nước cốt dừa, " rắc " thêm chút mè lên mặt bánh sẽ rất đậm đà, thơm ngon .
Bánh bò nước cốt dừa
Món ăn ở quê tôi rất phong phú, bình dân, cũng chính như con người sông nước Cửu Long, luôn sâu nặng nghĩa tình....
Hãy ghé lại Cần Thơ quê tôi ! Tin chắc các bạn sẽ không nở rồi chân...