LỜI THÌ THẦM CỦA HAI LÚA (đoạn kết)
Hai Lúa không chọn ngành chăn nuôi vì sợ các bệnh dịch gia cầm mà chọn ngành trồng lúa và rồi lúa cũng chết hết. Bôn ba chẳng qua thời vận, có lẻ vận may chưa đến với Hai Lúa nầy !!...
Thất bại là mẹ thành công, chẳng qua là lời nói để an ủi và động viên tinh thần cho những ai làm ăn không đạt được kết quả tốt, đừng nãn chí. Đã lỡ leo lưng cọp. Thôi thì bây giờ Hai Lúa tắt đèn làm lại từ đầu, sửa lại một ít chi tiết của Dự Án Sản Xuất mà thầy Đặng Quang Điện đã dạy, vế thứ ba là chữ “CẦN” bây giờ lên vế thứ nhất.
Sông sâu bên lỡ bên bồi,
Bờ ruộng bị vỡ “CẦN” bồi hai bên.
Bờ ruộng bị vỡ hai bên là do hậu quả chọn phương án xạ ngầm, vì không lường trước được áp lực của nước bên trong ruộng quá lớn. Khi nước ròng xuống, bờ thì nhỏ không chịu đựng nổi CẦN phải đấp lại, CẦN phải gia cố thêm, CẦN phải vệ sinh mặt ruộng, dùng thân cây chuối hột kéo hai đầu trên mặt ruộng để không còn nước thối do tinh bột của hạt lúa bị rửa gây nên, sau khi tháo nước ra và cải tạo được mặt ruộng bằng phẳng. Phương pháp này dùng sức người là chính. Vì vậy hai chân muốn rụng rời sau khi làm xong công đoạn nầy. CẦN phải dọn đường dẫn, thoát nước và cậm cây theo hàng để khi xạ lúa không bị lỗi hoặc trùng lập, sau cùng rãi lúa theo hình carô.
Lần này thì chọn phương pháp xạ khô (xạ mọng) mặt ruộng luôn luôn phải khô (vẫn còn ẩm độ để hạt lúa lên mầm). Do đó phải canh giữ nước trong vài hôm đầu sau khi đã xạ giống.
Đêm đến, nước sông bắt đầu lớn, vào lúc 0 giờ đêm nước đã đầy mặt sông, tay cầm đèn dầu làm bằng cái chai, vai mang bao rơm khô đi qua bờ vườn để đến ruộng kiểm tra xem ruộng có bị nước vào hay không. Trời về khuya thật yên tĩnh, bản hòa tấu của các loại côn trùng cùng ếch nhái nổi lên nghe cũng êm tai, thỉnh thoảng một vài cơn gió cuối đông lai động nhũng cành xo đủa nghe xào xạc có cảm giác ớn ớn lành lạnh và bắt đầu có ý nghĩ… sợ ma.
Một tiếng “Boỏm” khoáy động mặt nước của con mương, chẳng lẽ bị ma ném đất, bị ma nhát thật sao? Mắt thì cố gắng nhìn xung quanh, chân thì đang rảo bước và rồi dưới lòng bàn chân một con gì đang cựa quậy. Trời ơi! Thì ra đang dẩm lên một con rắn, phản ứng nhanh, vội vàng ùm một cái phóng xuống mương nước sâu đến tận cổ, đồng thời cùng lúc đó có một con gì đang cọ quậy trong áo; ở dưới mương đầy nước, một tay cầm lồng đèn, một tay lần vào bên trong áo để bắt ra, càng lúc con vật bên trong áo càng vùng vẫy mạnh thêm. Sau cùng cũng lôi ra được là một con chuột vừa tắt thở vì bị ngột nước. Hú hồn với bốn sự kiện vừa xãy ra cùng một lúc thời lượng ngắn: sợ ma, dẩm chân lên con rắn, con chuột chui vào trong áo và đang chơi vơi dưới con mương đầy nước trong đêm tĩnh mịch cuối mùa đông; một tâm trạng từ nhỏ đến lớn chưa bao giờ gặp phải.
Đứng giữa mương sâu, nước lạnh như băng giá bên tai văng vẳng tiếng ai kêu cứu; vỡ bờ, vỡ bờ rồi. Hai Lúa định tâm lại: con ma có lẽ không có, con chuột thì đã chết rồi, con rắn thì đi đâu mất, tất cả sự việc đã qua thôi thì phải leo lên bờ và nhanh chân đến ruộng; may thay là nước không tràn bờ, không chảy thông qua hang cua, hang còng, mặt ruộng vẫn khô ráo. Tiếng kêu cứu lúc ban nãy là ở cánh đồng bên kia sông. Hai Lúa thở phào, trong lòng cảm thấy nhẹ nhỏm quên đi cái lạnh cuối đông.
Hạt lúa giống được rãi đều xuống ruộng qua bốn ngày đêm, để bù đắp lại nổi kinh hoàng của Hai Lúa sau ba ngày đêm đơn thân độc mã đi canh giữ không cho nước vào được ruộng là một màu xanh của cây mạ non trãi đều trên mặt đất; hạt giống lên rất đều và rất khỏe, thỉnh thoảng một vài chú chim cò trắng đáp xuống ruộng đi tới, đi lui những nơi còn đọng nước để vơ vét những con cá, con tép bị mắc cạn.
Buổi sáng tinh sương, từ xa nhìn ra ruộng như mật tấm thảm màu xanh với đàn cò trắng di động thật là một bức tranh tuyệt vời
Chim cò, chim vạc, bồ nông…
Sao mi dặm lúa nhà nông hởi cò?…
Không được rồi phải đuổi chúng đi thôi, nếu không thì bàn chân sẽ dậm nát cây mạ non còn gì !
Bắt đầu cho nước vào ruộng, thời gian 10 ngày rồi 20 ngày trôi qua bón phân theo từng giai đoạn và cây lúa tăng tưởng dần với mùa xanh của lúa che phủ mặt đất.
Với giống lúa Thần Nông 8 (IR8) đang gieo trồng, đã có từ lâu không biết ở thế hệ F mấy rồi mà bắt đầu muốn thoái hóa. Gien lặng trong một số hạt giống trước đây thì bây giờ trở thành gien trội mọc lên những bụi lúa đốc. Những hạt cỏ lên theo lúa giống, hay đã có sẵn trong đất, hay trôi theo dòng nước vào ruộng lúa, hoặc phát tán theo gió bây giờ cũng có đủ điều kiện và môi trường để nẩy mầm sinh sôi và phát triển.
Thậm chí còn khỏe mạnh và tốt hơn lúa, bây giờ Hai Lúa phải đau đầu với các loại cỏ vì câu nói trong dân gian:
Công cày, công cấy là công bỏ
Công làm cỏ mới là công ăn.
Thật vậy, vì lúa non cỏ dại vừa là nơi côn trùng sâu bọ trú ẩn để gây hại cho lúa đồng thời cùng tranh giành chất dinh dưỡng trong đất, tranh giành sự quang hợp làm cho năng suất lúa bị giảm đi. Diệt cỏ bằng hóa chất thời của Hai Lúa chỉ có thuốc diệt cỏ 2,4D chỉ trừ cỏ chác, cỏ lác mà thôi chứ không như hiện tại có những loại thuốc đặc trị tiền nẩy mầm SoFit, hậu nẩy mầm Faces, Dominee diệt cỏ lòng vực, cỏ đuôi phụng, nên Hai Lúa ngày ngày một nắng hai sương ra đồng quần nhau với cỏ.
Kế tiếp những ngày vá dậm là bảo vệ cây lúa không bị sâu rầy tấn công. Lần đầu tiên vai mang bình xịch 3 gallons đi trên ruộng bị siêu vẹo như người say rượu, nhưng rồi sau cùng cũng đảm bảo an toàn được cho cây lúa không bị sâu rầy tấn công.
90 ngày qua cũng là 90 ngày cực khổ và mong đợi. Rồi cuối cùng cũng được hậu đãi bằng những bông lúa nặng trĩu chín vàng mơ, năng xuất 7 tấn/ha. Thu hoạch lúa với năng xuất cao, Hai Lúa này cũng không ngờ được.
Với giống lúa thần nông IR8 du nhập từ Viện Lúa Gạo Quốc Tế (IRRI: Internationnal Rice Research Institute) ở Phi Luật Tân về và nhân giống ở trường Nông Lâm Súc Cần Thơ và Trung Tâm Lúa Long Định để phổ biến cho nông dân trồng. Mặc dù chất lượng hạt gạo không cao nhưng năng suất rất cao cũng đã góp phần vào việc giải quyết lương thực đang thiếu hụt của giai đoạn thập niên 70-80. Và cũng là tiền đề cho thế hệ kế tiếp trong công việc lai tạo và nhân giống lúa có năng suất, chất lượng cao của ngày hôm nay.
Tay bưng lấy bát cơm đầy
Nhà nông cực khổ công này đừng quên.
